Het verenigingsleven is van groot belang omdat het een platform biedt voor sociale interactie, gemeenschapsvorming en het delen van interesses. Het stimuleert burgerparticipatie, maatschappelijk engagement en vrijwilligerswerk. Verenigingen organiseren educatieve en culturele activiteiten, vergroten de stem van specifieke groepen en dragen bij aan sociale cohesie en aan een levendige samenleving.
Hoe kan je hier lokaal mee aan de slag?
Gemeenten kunnen verenigingen stimuleren en faciliteren door ondersteuning aan te bieden op verschillende manieren:
- Financiële ondersteuning: projectsubsidies, structurele werkingssubsidies of infrastructuursubsidies.
- Immateriële ondersteuning: advies of expertisedeling, juridische dienstverlening, bemiddeling, het toekennen van plaatsen voor publieke wegbewijzering, het verstrekken van informatie over beschikbare accommodatie, of de begeleiding ter ondersteuning van de medewerkers.
- Materiële ondersteuning: gemeentelijke uitleendienst voor audiovisueel (spel)materiaal, gaande van licht- of geluidsinstallaties zoals DJ-sets of walkietalkies, beamers, projectieschermen, videocamera's en dvd-spelers.
- Infrastructuur: de gemeente kan aan verenigingen gratis of tegen een voordelig tarief lokalen, terreinen of zalen ter beschikking stellen waar vrijetijdsactiviteiten kunnen plaatsvinden.
- Verenigingsondersteuner: iemand die vanuit de gemeente wordt aangesteld om voltijds of deeltijds directe ondersteuning of begeleiding aan verenigingen te bieden. De verenigingsondersteuner kan op verschillende vlakken in de sector worden ingezet, zowel inhoudelijk, als maatschappelijk of organisatorisch.
- Vorming: organiseren van specifieke sessies voor de ontwikkeling van relevante competenties zoals marketing, promotie, pr, bestuurlijke, administratieve of sectortechnische aspecten.
Eind 2023 lanceert Vlaanderen het Verenigingsloket, een webplatform dat fungeert als uniek loket waarop verenigingen en vrijwilligers terecht kunnen voor alle informatie en diensten die ze nodig hebben bij hun engagement – ook die van het lokale bestuur waar ze actief zijn. Als gemeente is het dus belangrijk om op dit platform aanwezig te zijn.
Het letterlijk in kaart brengen van de infrastructuur in de gemeente is een goede start om vat te krijgen op de situatie en de bijbehorende noden. Hierbij kunnen de volgende vragen gesteld worden:
- Wat gebeurt er op deze locatie en wie gebruikt het gebouw?
- Hoe is het gesteld met de fysieke staat van het gebouw?
- Wie is de eigenaar, welke rol speelt de gemeente hier eventueel, welke financiering hangt hier aan vast?
- Waar bevindt de site/het gebouw zich, hoe ziet de omgeving eruit en hoe zit het met de bereikbaarheid?
- Wie zijn de sleutelfiguren en contactpersonen binnen de werking?
- Welke noden zijn er bij de gebruikers, aan het gebouw, aan de omgeving – rekening houdend met eisen rond energie, luchtkwaliteit, mobiliteit ...?
Maak reclame voor de erkende lokale verenigingen via de communicatiekanalen van het lokaal bestuur. Een aanrader is het opmaken van een (half)jaarlijkse seniorengids waarin de contactgegevens van de lokale ouderenverenigingen terug te vinden zijn. Daarnaast kunnen gemeenten outreachend te werk gaan om het verenigingsaanbod bekend te maken bij de meest kwetsbaren, alleenstaanden …
Interessante webpagina’s
- Inspiratienota voor een lokaal vrijetijdsbeleid van VVSG
- Ondersteuningsaanbod voor verenigingen door Lokale Vrijetijdsmonitor
- Informatie over het Verenigingsloket